BÀI 506 – Cây Dâu Da Xoan

Cây dâu da xoan phân bố rất nhiều ở các tỉnh miền núi của nước ta. Ngoài ra còn được trồng trong vườn nhà ở một số nơi để thu hái lá, hạt và vỏ thân. Mục đích là làm dược liệu trong các bài thuốc chữa bệnh ho, vảy nến, eczema, đau nhức và sưng xương khớp hoặc cải thiện hiệu quả chứng đầy bụng, khó tiêu, đau bụng,…

Mô tả về cây dâu da xoan

• Tên gọi khác: Dâu gia xoan, dâm bôi, châm châu, mác mật mu, hồng bì dại, xoan nhừ, dâu gia thơm,….
• Tên khoa học: Clausena excavata Burm.
• Họ khoa học: Rutaceae (họ Cam).

Đặc điểm thực vật

Cây dâu da xoan là một loài thực vật thân gỗ nhỏ. Cây có nhiều cành nhỏ, trong đó các cành non sẽ có lông, khi bẻ cành ra sẽ có mùi hôi khá khó chịu. Lá thuộc dạng lá kép lông chim, mọc so le và có màu xanh. Hoa nhỏ, mọc thành từng chùm ở vị trí đầu cành và có màu trắng. Quả nhỏ, có hình trứng dài và có màu đỏ khi chín, bên trong quả có 1 đến 2 ngăn và chứa 1 hạt.

Phân bố

Cây dâu da xoan phân bố ở rất nhiều nơi trên thế giới, tiêu biểu là Philipin, Ấn Độ, Thái Lan và Malaysia. Còn ở Việt Nam, cây mọc hoang ở những vùng núi hoặc được trồng trong vườn nhà của một số địa phương.

Bộ phận sử dụng

Lá, hạt và vỏ thân là ba bộ phận của cây dâu da xoan được sử dụng để làm dược liệu trong các bài thuốc chữa bệnh.

Thu hái – sơ chế

Các bộ phận của cây dâu da xoan được thu hái quanh năm. Sau khi thu hái về sẽ được rửa sạch, sử dụng tươi hoặc đem đi phơi/sấy khô để sử dụng dần.

Bảo quản

Bảo quản nơi khô ráo, không bị ẩm ướt, đặc biệt là sạch sẽ và thoáng mát để không bị hư hỏng.

Thành phần hóa học

Thành phần hóa học có trong cây dâu da xoan:

• Lá: Chủ yếu là tinh dầu.
• Các bộ phận khác: Chưa có nghiên cứu.

Vị thuốc dâu da xoan

Tính vị

Vị chát và đắng.

Quy kinh

Chưa có nghiên cứu.

Tác dụng dược lý

Theo các nghiên cứu của Đông Y, cây dâu da xoan (cụ thể là lá, hạt và vỏ thân) có tác dụng rất tốt trong việc chữa trị các bệnh da liễu, xương khớp, tiêu hóa và hô hấp. Tiêu biểu là bệnh vảy nến, bệnh eczema, vết bỏng, đầy bụng hoặc khó tiêu, đau nhức hoặc sưng đầu gối, đau bụng,…

Cách sử dụng – liều lượng

• Cách sử dụng: Dùng đơn lẻ hoặc kết hợp chung với những dược liệu khác (ví dụ như mật ong, giấm, rượu trắng,…) bằng cách sắc lấy nước uống hoặc đắp ngoài da.
• Liều lượng: 6 – 10 gram đối với các bài thuốc sắc. Ngoài ra, tùy từng trường hợp, thầy thuốc sẽ chỉ định tăng hoặc giảm liều lượng để đạt kết quả chữa trị tốt nhất.

Một số lưu ý khi sử dụng cây dâu da xoan

Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, tránh gặp các tác dụng phụ, đặc biệt là đạt kết quả chữa trị cao thì người bệnh khi sử dụng cây dâu da xoan cần lưu ý một số điều sau đây:

• Chỉ sử dụng lá, hạt và vỏ thân dâu da xoan đạt chất lượng. Tuyệt đối không dùng dược liệu hư hỏng hoặc có nguồn gốc không rõ ràng. Điều này sẽ giúp người bệnh đạt kết quả chữa trị cao nhất, đồng thời tránh được những tác dụng phụ không đáng có.
• Lá, hạt và vỏ thân dâu da xoan nên rửa sạch trước khi sử dụng để loại bỏ hết bụi bẩn và vi khuẩn. Đối với dược liệu tươi nên ngâm trong nước muối pha loãng khoảng 10 – 15 phút rồi mới vớt ra, để ráo nước và tiến hành sắc thuốc, giã nát, xay nhuyễn,….
• Chỉ áp dụng các bài thuốc chữa bệnh từ cây dâu xoan đối với các trường hợp bệnh nhẹ hoặc mới khởi phát. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến chuyên gia, bác sĩ hoặc người có chuyên môn trước khi tiến hành tại nhà để đạt kết quả điều trị tốt nhất.
• Sử dụng lá, hạt và vỏ thân dâu da xoan với liều lượng và tần suất hợp lý. Tránh lạm dụng hoặc nôn nóng, dẫn đến sử dụng quá nhiều dược liệu trong ngày, khiến hiệu quả chữa trị không cao, thậm chí là ảnh hưởng không tốt đến cơ thể.
• Phụ nữ mang thai, đang cho con bú, người cao tuổi, người mắc các bệnh lý nguy hiểm, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người đang dùng thuốc tây nên cẩn trọng khi dùng cây dâu da xoan chữa bệnh. Bởi vì một số thành phần có trong loại cây này có thể gây ra phản ứng dị ứng, ảnh hưởng đến sức khỏe của nhóm đối tượng này.
• Trong quá trình áp dụng các bài thuốc chữa bệnh từ cây dâu da xoan, nếu thấy cơ thể xuất hiện các biểu hiện bất thường thì bạn cần ngưng ngay. Sau đó đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và đưa ra cách xử lý kịp thời.
• Nếu sau một thời gian dài dùng các bài thuốc chữa bệnh từ cây dâu da xoan không có hiệu quả thì người bệnh cần ngưng áp dụng. Sau đó xem xét lại liều lượng và tần suất để điều chỉnh lại cho phù hợp, hoặc đổi sang phương pháp khác thích hợp hơn.

Trên đây là những thông tin hữu ích nhất về cây dâu da xoan. Hi vọng sẽ giúp bạn đọc nắm rõ được đặc điểm, tác dụng chữa bệnh, các bài thuốc hay và những lưu ý khi sử dụng để có thể áp dụng vào thực tế cuộc sống trong trường hợp cần thiết.

LIÊN HỆ MUA SẢN PHẨM:
0939714275
tiemthuocbacsaithanh
Thuocbacsaithanh

CÁC BÀI VIẾT LIÊN QUAN:
– Cây hồi núi: loại cây có độc cao
– HỒI ĐÁ VÔI là gì?