BÀI 475 – Những công dụng của cây chùm ruột

Chùm ruột làm tan huyết ứ, tiêu độc, tiêu đờm và sát trùng. Quả có tác dụng giải nhiệt và làm se. Rễ và hạt có tính tẩy.

Mô tả cây chùm ruột

Chùm ruột là một cây nhỏ, thân nhẵn. Cành có vỏ màu xám nhạt, trên có nhiều vết sẹo của lá cũ. Cành non màu xanh nhạt nhẵn. Lá mềm, mỏng, mặt trên màu xanh nhạt, mặt dưới mày nhạt hơn, dài 4 – 5cm, rộng 18 – 20mm, phía cuống tù hay hơi tròn, đầu phiến nhọn.

Hoa mọc thành xim đơm nhị lệ trên những cành gầy nhỏ, dài 6 – 15cm, tụ thành từng cụm 4 – 7 hoa trên những mấu tròn, ở kẽ những lá đã rụng. Quả nang, 4 mảnh, khi chín có màu đen nhạt, đường kính 5mm có đài hơi đồng trưởng, cuống quả dài chừng 7mm.

Thường mọc hoang và được trồng ở miền Nam để ăn quả. Có mọc và được trồng ở Lào. Tại miền Bắc (Hà Nội), một vài nhà cũng trồng làm cảnh. Còn mọc ở nhiều nơi vùng nhiệt đới châu Á (Malaysia, Ấn Độ, Indonesia, Philippines) và ở đảo Mangat.

Tại miền Nam người ta thường bán những quả chưa chín để ăn sống hoặc nấu chín, vỏ quả khi đó có màu trắng vàng nhạt, trông như sáp, khía thành 4 – 6 múi, vị chua. Người ta còn dùng các bộ phận khác làm thuốc như vỏ thân, rễ, lá.

Những công dụng của cây chùm ruột

Lá: Lá chùm ruột dùng nấu nước để tắm giúp điều trị lở ngứa, mề đay và các bệnh ngoài da.

Quả: Quả chùm ruột có vị chua, tính mát, được dùng ăn tươi (thường chấm muối), nấu canh hoặc ép làm nước uống giúp giải nhiệt, bổ gan, bổ máu và điều trị sưng tấy, đau ở hông do tụ máu. Bên cạnh đó, kết quả nghiên cứu cho thấy quả chùm ruột còn có chứa chất chống o xy hóa.

Vỏ thân: Vỏ thân cây chùm ruột được dùng ngâm rượu để ngậm giúp giảm đau răng. Rượu này cũng có thể dùng để bôi vào các vùng da bị ghẻ, loét hoặc nhỏ vào tai bị hôi thối giúp sạch và hết mưng mủ. Cách làm: bóc lớp vỏ ở thân cây chùm ruột rồi phơi khô, tán nhỏ, sau đó đem ngâm với rượu trắng theo tỷ lệ 200 g vỏ thân/ 1 lít rượu, sau mười ngày thì có thể dùng.

Ngoài ra, có thể kể đến bài thuốc điều trị phong ngứa, nổi mụn như ghẻ phỏng, chảy nước tới đâu bệnh lan tới đó hoặc bị lở ngứa khắp người của người dân tỉnh An Giang. Theo đó, lấy vỏ cây chùm ruột, lá me chua, đọt ổi, đọt chuối và cây sứ cùi (cây non) với liều lượng bằng nhau rồi đem nấu lên, cho thêm vào một ít phèn chua (cỡ ngón tay cái) rồi đợi nước sôi thì nhắc xuống và để nguội. Sau đó, dùng để tắm hoặc thoa rượu vào vùng da bệnh và để khô đi tự nhiên, thực hiện như thế nhiều lần cho đến khi hết bệnh.

Một số nghiên cứu về lá chùm ruột

• Theo Tạp chí sinh học nhiệt đới Châu á – Thái Bình Dương (Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine), chiết xuất từ lá chùm ruột chứa các hợp chất chống oxy hóa, giảm đau và chống viêm.
• Theo Tạp chí dược học châu Âu (European Journal of Pharmacology), kết quả nghiên cứu trên chuột cho thấy chiết xuất từ lá chùm ruột có tác dụng hạ huyết áp.
• Theo Tạp chí y học nhiệt đới Châu Á – Thái Bình Dương (Asian Pacific Journal of Tropical Medicine), chiết xuất từ lá chùm ruột còn có khả năng bảo vệ gan trước độc tính của Paracetamol do sử dụng quá liều.

Các bài thuốc sử dụng chùm ruột

Chùm ruột được sử dụng trong rất nhiều bài thuốc, có thể kể đến như:

Bài thuốc chữa lở ngứa, vết thương ngoài da

• Chuẩn bị một ít vỏ thân cây chùm ruột, phơi khô
• Tán thành bột, chưng với dầu dừa
• Bôi ngoài da đều đặn mỗi ngày đến khi tình trạng mề đay, ghẻ loét lở ngứa cải thiện.

Bài thuốc chữa hen suyễn

• Lấy 6 quả chùm ruột, 2 củ hành đỏ, 1 nắm hạt đậu biết, 8 quả long nhãn rửa sạch, nghiền nhỏ, trộn đều.
• Cho vào ấm chuyên dụng, thêm 2 tách nước, đun đến khi thấy nước cạn còn ⅓ thì tắt bếp
• Để hơi nguội, chắt lấy nước, có thể thêm ít đường cho dễ uống, dùng 1 – 2 lần/ngày.

Ngâm rượu chùm ruột

• Lấy vỏ chùm ruột phơi khô, tán thành bột mịn, ngâm với rượu trắng nồng độ cao
• Cứ 200g bột chùm ruột ngâm với 1 lít rượu, để trong 10 ngày là sử dụng được.

Rượu chùm ruột nhỏ có tác dụng chữa thôi tai tiêu mủ, chữa ghẻ lở, vết thương chảy máu ngoài da, chữa đau răng đau họng. Đặc biệt loại rượu ngâm này còn chữa được bệnh vảy nến.

Cách sử dụng:

• Đối với bệnh về tai dùng theo đường nhỏ
• Đau răng, đau họng thì ngậm trong 5 – 10 phút thì nhổ ra, súc lại bằng nước
• Vết thương, lở loét ngoài da thì dùng rượu này để bôi

Bài thuốc chữa suy yếu tim

• Lấy 1 phần vỏ thân chùm ruột, 2 phần vỏ thân vông đồng
• Sắc 2 nguyên liệu này sao cho cô đặc
• Khi dùng, hòa với một ít rượu trắng, uống 2 muỗng cà phê/ngày, chia làm 2 lần uống. 

Bài thuốc chữa táo bón

• Lấy hạt chùm ruột, phơi khô, xay thành bột nhuyễn
• Dùng ¾ muỗng bột xay từ hạt chùm ruột hãm với ½ tách nước nóng
• Để hơi nguội thì hòa thêm 1 muỗng mật ong, khuấy đều, uống 2 lần/ngày. 

Bài thuốc chữa đau nhức

• Lấy một ít lá chùm ruột tươi rửa sạch, để ráo nước
• Giã nát cùng vài hạt tiêu, đắp vào chỗ đau 
• Thực hiện 1 lần/ngày để thấy hiệu quả.

Bài thuốc chữa lở ngứa dữ dội

• Chuẩn bị một ít vỏ tầm ruột, lá me chua, đọt ổ, đọt chuối sứ với lượng bằng nhau
• Cho vào nồi, thêm nước nấu một lần rồi cho vào một cục phèn chua bằng ngón tay cái
• Thấy sôi thì nhắc xuống để nguội, dùng nước này tắm hoặc thoa vào chỗ ngứa, để vậy cho khô.

Lưu ý khi dùng chùm ruột

Như vậy nếu bạn thắc mắc chùm ruột trị bệnh gì thì câu trả lời là loại cây này được dùng để trị nhiều bệnh. Nó có thể chữa đau lưng, suy yếu tim, lở ngứa, ghẻ loét, mề đay; trị xơ nang phổi; hỗ trợ trị huyết áp cao, tiêu chảy, táo bón… Mặc dù nhiều công dụng nhưng khi sử dụng bạn cần lưu ý:

• Vỏ và rễ chùm ruột chứa nhiều độc tố nên tuyệt đối không được uống hay tiếp xúc bằng đường miệng.
• Nếu uống nước sắc hoặc rượu ngâm từ vỏ rễ cây nhẹ thì chỉ váng vất, nhức đầu, nặng thì đau bụng dữ dội thậm chí gây tử vong.
• Lá và trái chùm ruột thường được dùng để kho cá, nướng tép. Tuy nhiên khi nướng tuyệt đối không bẻ nhánh chùm ruột để nướng hoặc gắp thức ăn.
• Ngoài ra, những người mắc bệnh gút và sỏi thận cũng không được ăn quả chùm ruột vì chúng rất giàu acid oxalic. 

LIÊN HỆ MUA SẢN PHẨM
0939 714 275
tiemthuocbacsaithanh
Thuocbacsaithanh

CÁC BÀI VIẾT LIÊN QUAN:
– Cây Chua Me Đất Hoa Đỏ
– Cây chua me lá me